Okullar açılırken zorunlu PCR test süreci

Salgında tanı için en önemli yöntem olan PCR testi kısıtlamaları aşmak için zorunlu hale getirilirken Escort Tersaneler yeni rant kapısı mı açılmaktadır Zorunlu test için ilgili mevzuatta yapılan düzenlemeler ile halen yaşanan ve ortaya çıkabilecek sorunlar nelerdir

Dr Ergün DEMİR Dr Güray KILIÇ

6 Eylül de okulların Tersaneler Escort Bayan yüz yüze eğitime açılacağı bu dönemde Kabine toplantısında alınan kararlar ve buna bağlı olarak yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesi ile aşı olmayanlara PCR test zorunluluğu getirildi Okulların açılmasına sayılı günler kala Tersaneler Escort önümüzdeki en önemli sorunlardan birisi de aşı olmayan kişilere zorunlu kılınan PCR test uygulamaları ve izlemleri olacaktır

Kamuoyunda günlerdir aşı olmayanların PCR testinin hangi sağlık kuruluşunda ve ücretli ücretsiz mi yapılacağı tartışılırken izlemlerin nasıl olacağı konusu hala muğlaktır 2 Eylül de yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesine göre haftada 2 kez yapılacak test sonuçları okul müdürlükleri tarafından kayıt altında tutulacak

Ayrıca bu tartışmalar yanlış bir biçimde ilgili mevzuat hükümleri test numunelerinin yeterli olup olmayacağı ve COVID 19 rehberinde ve buna bağlı uygulanan algoritmada belirtilen kurallar göz önüne alınmadan cek cak söylemleri ile yapılmaktadır

Bu yazıda

COVID 19 salgınında en önemli tanı aracı olan PCR testinin istenebilmesi için halen COVID 19 rehberinde ve tanı algoritmasındaki mevcut olan koşulları

Uygulama ve ücretlendirmeye ilişkin Sağlık Bakanlığı kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesi ile Sağlık Uygulama Tebliğindeki SUT değişiklikleri

Teste erişimde yaşanan genel finansal sorunları

Süreç içerisinde PCR testlerinde kontrolsüz ve uygunsuz işlem yapılmasını

Kabine toplantısında alınan kararlar ve sonrasında yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesi ile aşı olmayan kişilere PCR testi zorunluluğu getirilmesini

Okullar açılırken siyasi ve diğer saiklerle öğretmenlere okul çalışanlarına 12 yaş üstü tüm öğrencilere ve tüm velilere zorunlu aşı yapılması yerine zorunlu PCR uygulamasının getirilmesini

Ancak uygulamanın ve izlemin nasıl yapılacağı konusunda hala kapsamlı bir program hazırlanmamasını ve bu nedenle uygulamada yaşanabilecek sorunları

Soru ve cevaplarla açıklamaya çalışacağız

Kamu sağlık kurum kuruluşlarında PCR testinin istenebilmesi için gerekli koşullar nelerdir

Şu anda halen geçerli olan Sağlık Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu tarafından hazırlanan COVID 19 epidemiyoloji ve tanı rehberi ile vaka temaslı takibi algoritmasına göre COVID 19 olası vaka tanımına uyan tüm vakalardan uygun numune alınarak HSYS üzerinden COVID 19 tetkik istemi yapılır Yakın temaslı kişilerde takip süreleri içerisinde COVID 19 semptomları gelişirse filyasyon ekiplerince numune alınması sağlanır

Ayrıca sağlık kuruluşlarında yatan hastalarda PCR testi sadece aşağıda belirlenmiş durumlarda yapılır Kemoterapi ve radyoterapi uygulanan solid organ transplantasyonu ve kemik iliği nakli yapılan hastalardan cerrahi işlemlerden önceki 48 saat içinde PCR testi istenir

Olası vaka Ateş öksürük nefes darlığı boğaz ağrısı baş ağrısı kas ağrıları tat ve koku alma kaybı veya ishal belirtisi ve bulgularından en az biri olan ve doğrulanmış bir COVID 19 vakası ile yakın temas eden kişiler olası vaka olarak tanımlanmaktadır

Yakın Temaslı Yüksek Riskli kişiler COVID 19 hastasıyla iyi havalandırılmayan ve bulaşma açısından yüksek riskli olarak değerlendirilen kapalı ortamlarda 10 dakikadan fazla kalan kişiler maskeli olsalar bile COVID 19 hastasıyla aynı evde yaşayan kişiler COVID 19 hastasıyla aynı ofiste çalışanlar kişiler

Kamu sağlık kurum kuruluşlarında COVID 19 epidemiyoloji ve tanı rehberi ile vaka temaslı takibi algoritmasına göre COVID 19 olası vaka tanımına uyan hastalarda PCR testi ücretsizdir Yakın temaslı yüksek riskli kişilerde ancak semptomlar gelişirse PCR testi ücretsiz yapılmaktadır Halen geçerli olan bu algoritmaya göre olası vaka tanımı haricinde semptomu olmayan vakalarda ücretsiz test yapılmamaktadır

Sağlık hizmetlerinin bedel ve kapsamı nasıl belirleniyor giderleri nasıl karşılanıyor

Sosyal Güvenlik Kurumu SGK yayımladığı Sağlık Uygulama Tebliği SUT ile finansmanını sağlayacağı sağlık hizmetlerinin bedellerini ve kapsamını belirlemekte ve bu tebliğ çerçevesinde sağlık giderleri karşılanmaktadır SGK sağlık hizmetlerini kamu veya özel sağlık hizmet sunucularından satın almaktadır Bu satın alma karşılığı yapılan ödeme önceden imzalanan protokol sözleşme ile yapılmaktadır

Kamu sağlık hizmet tarifesinde ise sağlık turizmi turistin sağlığı kapsamında sunulan sağlık hizmetleri fiyat tarifeleri usul ve esasları Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmekte ve yayımlanmaktadır

Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanırken ülkemizde geçerli herhangi bir sosyal güvencesi veya sağlık hizmetlerinden yararlanmada muafiyet kararı bulunmayan vatandaşlar ile yabancı uyruklu hastaların sağlık giderleri ceplerinden yapılan ödemelerle karşılanmaktadır

Sağlık Uygulama Tebliğinde COVID 19 testleri ne zaman tanımlandı

09 05 2020 tarih ve 31122 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 5 Maddesinde COVID 19 testleri tanımlanmış ve testlerin fiyat tarifesi belirlenmiştir . Ek 2B hizmet başı işlem puan listesine eklenen COVID 19 testleri pandemi süresince tüm branşlar tarafından istenilmesi halinde test ücretlerinin SGK tarafından karşılanacağı belirtilmiştir Bu madde geriye dönük 01 04 2020 tarihinden sonra geçerli kılınmıştır

Pandemi sona ermediğine göre genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için istenen COVID 19 testlerinin ücreti Kurum la sözleşmeli tüm sağlık kuruluşlarına SGK tarafından ödenmektedir

2399 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararında COVID 19 test konusundaki kapsam nedir

13 04 2020 tarihli ve 2399 sayılı Cumhurbaşkanı kararının eki Koronavirüs hastalığı ile mücadele kapsamında Sağlık Bakanlığı tarafından temin edilerek dağıtımı yapılan kişisel koruyucu ekipman testler kitler bu test ve kitlerin kullanılmasına ilişkin ekipman ve hastalığın tedavisinde kullanılmak üzere merkezi olarak temin edilen ilaçları kapsamaktadır

Kararda hastanın uyruğuna sosyal güvencesi olup olmadığına ve numunenin özel hastaneden veya kamu hastanesinden gönderilmiş olmasına bakılmaksızın test kit ilaç ve ekipmandan ücret alınmaması gerektiğini belirtmektedir

Sağlık Bakanlığından PCR Testi için IBAN numarası verilmesi Kamu sağlık hizmet tarifesinde yapılan değişiklikler nelerdir

03 07 2020 tarihinde Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından kamu sağlık kurumlarına Yurtdışına çıkışlarda PCR testleri Uygulamaları konulu gönderdiği yazı ile test bedeli olarak TR70 0001 2009 4520 0005 0000 41 IBAN numarasına 110 TL yatırılması gerektiğini belirtmiştir

29 07 2020 tarih ile yürürlüğe konulan kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesinde COVID 19 Corona virüs hastalığı pandemisi kapsamında kişilerin talepleri üzerine yapılacak olan COVID 19 RT PCR testleri için düzenleme yapılmış olup Katma Değer Vergisi KDV dâhil olmak üzere Reverse Transkriptaz PCR test bedeli 220 TL COVID 19 SARS CoV 2 izolasyonu işlem bedeli 30 TL olarak belirlenmiştir RT PCR testi için 250 TL ücret dışında herhangi bir bedel talep edilemeyeceği bildirilmiş ve ilave ücret alınamayacağı kurallaştırılmıştır

31 05 2021 tarihinde kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesinde yapılan güncelleme ile 01 06 2021 tarihinde geçerli olmak üzere tüm işlemler muayene katma değer vergisi dahil Covid 19 SARS CoV 2 Reverse Transkriptaz PCR test bedeli 155 TL .Covid 19 SARS CoV 2 İzolasyonu işlem bedeli 15 TL olarak revize edilmiştir

Kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesinde yapılan güncelleme ile 1 Haziran 2021 tarihinden geçerli olmak üzere PCR test ücreti 170 TL olarak belirlenmiştir

Sağlık Bakanlığı kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesine Kişilerin talepleri üzerine yapılacak olan Covid 19 RT PCR testleri cümlesi ekleyerek test yaptırmak isteyen vatandaşlarımızı bu şekilde turist tarifesine koymuştur

Süreç içerisinde PCR testlerinde kontrolsüz ve uygunsuz işlem yapılması söz konusu mudur

14 08 2020 20 11 2020 tarihlerinde Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün sağlık kurumlarına gönderdiği Covıd 19 test ücreti konulu yazılarda RT PCR testi çalışmaya yetkili tüm sağlık kuruluşları için kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesinde belirlenen fiyatlar üzerinden test ücretinin geçerli olduğu ve RT PCR testi için bu ücret dışında herhangi bir bedel talep edilemeyeceği bildirilmiş ve ilave ücret alınamayacağı kurallaştırılmıştır

Ancak salgının başlangıcından beri bu uygulamaya birçok özel sağlık kuruluşu ile laboratuvar uymamış ve hastalardan belirlenen fiyatların çok daha ötesinde ücret almaya devam etmişlerdir Güncellenen PCR test ücreti 1 hazirandan itibaren 170 TL olmasına rağmen birçok özel hastane ve laboratuvar 250 TL ve ötesini test ücreti olarak vatandaşlardan almaktadırlar

26 08 2020 tarihinde Özel hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği OHSAD internet sayfasında yayımladığı PCR testi veri girişleri hakkında önemli duyuruda

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından gönderdiği yazıda Covid 19 PCR testi çalışan özel sağlık kurumlarının gerek test ücreti için belirlenen fiyatın üzerinde ücret alındığı gerekse bazı sağlık kuruluşlarımızın çalıştıkları test sonuçlarını sisteme kaydetmedikleri tespit edilmiş olup bu durum test sonucu pozitif çıkan vatandaşlarımızın tedavileri ve temaslı oldukları kişilerin filyasyon çalışmalarında aksaklıklar yaşanmasına neden olmaktadır ifadelerine yer verilmiştir

Yine aynı tarihlerde basında yer alan yurt dışına çıkışta Covid 19 için yaptırılması zorunlu olan PCR test sonuçlarını pozitiften negatife değiştirilerek uygunsuz işlem yapıldığı haberleri üzerine Sağlık Bakanlığından habere konu olan test sonucunun Bakanlığımızca yetkilendirilmemiş bir hastane tarafından tanzim edildiği anlaşılmış olup gerekli yasal işlem başlatılmıştır açıklaması yapılarak haber doğrulanmıştı

En son geçen hafta Kıbrıs a konsere giden ekibin PCR testlerinin sahte olduğu anlaşılmış ve havaalanında bekletildikleri kamuoyunun gündemine gelmişti

AKP iktidarının koruyucu sağlık hizmetlerini ve kamusal sağlık sistemini çökertme pahasına koruyup kolladığı ve özenle büyüttüğü özel sağlık sektöründe bir kısım hastane ve laboratuvar PCR testi için vatandaşı soyabilmekte ve hatta test sonuçları pozitif çıkan vakaları sisteme girmeyerek salgının yayılmasına neden olmaktadır Bu alanın düzenleyicisi kamu otoriteleri olarak Sağlık Bakanlığı ve SGK gerekli denetlemeleri yapmamakta bu kuruluşlara adeta göz yummaktadırlar

Okullar açılırken Kabine toplantısında alınan kararlar ve sonrasında yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesi ile aşı olmayan kişilere PCR testi zorunluluğu getirilmesi

Okulların açılma sürecinde Kabine toplantısında alınan kararlar ve sonrasında yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesi ile aşı olmayan kişilere PCR testi zorunluluğu getirildi

İçişleri Bakanlığı genelgesinde 6 Eylül 2021 Pazartesi gününden itibaren aşı olmayan kişilerin konser sinema ve tiyatro gibi vatandaşların toplu olarak bulunduğu faaliyetlere katılımında ve özel araç hariç uçak otobüs tren veya diğer toplu ulaşım araçlarıyla gerçekleştirecekleri şehirlerarası seyahatler için de negatif sonuçlu PCR testi zorunluluğu getirilerek 48 saat önce yapılmış negatif PCR testi sorgulaması yapılacak Kişi hastalığı geçirmemiş veya aşılı değil ve negatif PCR testi yok ise etkinliğe katılmasına ve bu kişilerin seyahatine müsaade edilmeyeceği belirtilmektedir

19 08 2021 tarihinde yapılan Kabine toplantısı sonrası yapılan açıklamada Yüz yüze eğitimin başlamasıyla birlikte öğrencilerle irtibatlı ancak henüz aşı olmamış öğretmen ve diğer personelin haftada en az 2 defa PCR testi yaptırmasının isteneceği aynı şekilde aşı olmayan üniversite öğrencilerimizin ve üniversite çalışanlarının da düzenli PCR testi yaptırmaları talep edileceğini belirtilmiştir

Kapsamlı bir program neden hazırlanmadı

Okulların açılırken yetkililer salgının geldiği son noktayı henüz anlayabilmiş değiller hala kapsamlı bir program hazırlamamıştır Konser sinema tiyatro gibi faaliyetlere katılımda ve uçak otobüs tren gibi toplu ulaşım araçları ile şehirlerarası seyahatler için Aşılı değil ve negatif PCR testi yok ise etkinliğe katılmasına ve bu kişilerin seyahatine müsaade edilmeyeceği kesin hükmü getirilirken

Yüz yüze eğitimin başlamasıyla öğrencilerle irtibatlı ancak henüz aşı olmamış öğretmen üniversite öğrencileri ve personeller için haftada en az 2 defa PCR testi yaptırmasını isteneceği gibi muallak bir durum söz konusu

Öğrencilerle irtibatlı ancak aşı olmamış tüm kişilerin haftada 2 defa PCR test uygulamasının hangi sağlık kuruluşlarında yapılacağı PCR test sonuçlarının izleminin nasıl olacağı henüz net olarak açıklanmamıştır Bu duruma açıklığa kavuşturması beklenen 2 Eylül de yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesinin getirdiği tek açıklık ise haftada 2 kez yapılacak test sonuçları okul müdürlükleri tarafından kayıt altında tutulması düzenlemesi Bu durumun 6 Eylül itibarıyla bir dizi ek soruna yol açacağını filyasyon ekiplerinin okullarda vaka yakın temaslı takibine yetişemeyeceğini tahmin etmek güç değildir

SONUÇ OLARAK

Okullar açılırken uygun gruplara hızlı testler başta olmak üzere Türkiye de yeni test yaklaşımlarına ihtiyaç var

Okulların açılması ancak başta öğretmenler olmak üzere tüm eğitim bileşenlerinin ve 12 yaş üstü öğrencilerin aşılarının tamamlanması ve halk sağlığı önlemlerinin alınması koşuluyla gerçekleşebilir Havalandırma sınıfı düzeni öğrenci mevcudu ders saatleri teneffüslerin süreleri vb teması ve bulaşı olabilecek kadar azaltmayı sağlayacak şartlarda yüz yüze eğitim gerçekleştirilmeli personel eksikliği giderilmelidir Ayrıca okulların temizlik hijyen malzemeleri karşılanmalı öğrencilere maske ve hızlı test tanı kitleri ücretsiz verilmelidir

Sorumluluk vatandaşa havale edilmekte ve herhangi bir kamusal önlem alınmamaktadır Kapalı ve kalabalık ortamlara girilmemesi önerilirken okullar açılırken bulaş riskinin çok fazla olduğu toplu taşım metro otobüs ve servisler konusu halen ortada durmaktadır

Henüz COVID 19 tanı rehberinde ve vaka takip algoritmasında bir düzenleme ve güncelleme yapılmamıştır Bu durum zorunlu PCR uygulamasını sorun yumağı haline dönüştürebilir

Salgınla etkin mücadele için test kapasitesinin arttırılması ve testlere erişimin kolaylaştırılması gerekirken uygulanan algoritma ile vatandaşların test yaptırabilmesi zorlaştırılmış ve kısıtlama getirilmiştir Böylece kamu sağlık kurumlarında test yaptıramayan vatandaşlar özel sağlık kuruluşlarına yönelmektedirler

Öğretmenler başta olmak üzere okul çalışanlarına ve üniversite öğrencileri ile personeline zorunlu aşı yerine bir seçenek olarak getirilen negatif PCR testi gösterme zorunluluğunun sorunu çözmeye katkısının sınırlı olacağı açıktır Aşılıların da enfekte olup semptom göstermeden bulaşıcı olabildikleri bilinmektedir Bunların özellikle hastalığı ağır geçirme ve ölüm riski taşıyan PCR negatif aşısızlarla aynı ortamda bir arada olmalarının yaratacağı tehlike ortadayken okullar açılırken aşı zorunluğunun hala tartışma konusu olması kabul edilemez

İktidar sorumluluğunu yerine getirmemekte belli meslek gruplarına zorunlu aşı ve aşı kısıtlamaları ile ilgili yasal düzenlemeleri yapmaktan ısrarla kaçınmaktadır Sermaye gruplarıyla ve seçmen kitlesiyle karşı karşıya gelmekten salgının yayılması ve ölümlerin artması pahasına ısrarla kaçınmaktadır

Yaşadığımız gerçeklik şudur Maske gibi PCR testi de RANT kapısı haline getirilmiştir

COVID 19 tanı testlerinin piyasanın insafına bırakılması ve denetlenmemesi sonucu birçok laboratuvar ve sağlık kuruluşunun COVID 19 test işlemlerini gelir kapısı haline getirerek kontrolsüz ve uygunsuz işlem yapabilmesinin yolu açılmıştır