Yeni bir araştırma Covid-19’a yakalanan şahısların, uzun mühlet hava kirliliğine maruz kalmaları durumunda önemli semptomlar yaşama mümkünlüğünün daha yüksek olduğunu gösterdi.
Almanya’da yapılan çalışma, havada azot dioksitin yüksek düzeylerinin olduğu yerlerde yaşayan insanların, Covid-19’a yakalandıktan sonra ağır bakım ünitelerine yahut mekanik ventilasyona muhtaçlık duyma olasılıklarının daha yüksek olduğunu buldu.
Çalışmanın müelliflerinin bildirdiğine nazaran, fosil yakıtlar yakıldığında atmosfere azot dioksit salınıyor. Bu gaz, bilhassa, kalbin içini ve kan damarlarını kaplayan ince bir zar oluşturan endotel hücrelerine ziyan veriyor. Akabinde, solunan nefesten bir kişinin kanına oksijen transferini engelliyor.
Büyük bir eğitim hastanesi olan Universitätsmedizin Berlin’den Susanne Koch tarafından yönetilen Alman araştırmacılardan oluşan grup, “Sonuçlarımız, uzun periyodik azot dioksite maruz kalma ile Covid-19 vefat ve Covid-19 insidans oranı ortasında olumlu bir ilgi olduğunu gösteriyor” dedi.
ALMANYA’DAKİ HER İLÇE İNCELENDİ
Bilim insanları, daha evvel Covid-19 ve hava kirliliği ortasında ilişki kurmuştu, lakin çok az çalışma bilhassa şiddetli olan hadiselere yahut hastalıktan etkilenenlerde altta yatan sıhhat şartlarına odaklandı.
Koch ve grubu, Almanya’daki her ilçe için ortalama azot dioksit düzeylerini hesaplamak için hava kirliliği bilgilerini kullandı. En yüksek oran Frankfurt’ta, en düşük oran ise Thüringen’deki küçük bir ilçe olan Suhl’da görüldü.
Grup ayrıyeten, Alman hastanelerinde 2020’de bir ay boyunca ağır bakım tedavisine ve mekanik ventilasyona gereksinim duyan Covid-19 hastalarının sayısıyla ilgili bilgileri de inceledi. Bu sayılar, evvelce var olan sıhhat şartları üzere başka faktörlere nazaran ayarlandı.
Ekip, sonuçlarını tahlil ettikten sonra, en düşük uzun müddetli nitrojen dioksit maruziyetine sahip 10 ilçenin her birinde Covid-19 hastaları için ortalama 28 ağır bakım yatağı ve 19 ventilatöre gereksinim olduğunu bildirdi. En yüksek uzun vadeli maruziyete sahip 10 ilçede ise ihtiyaç 144 ağır bakım yatağı ve 102 ventilatöre gereksinim duyulduğu görüldü.
ACE-2 HÜCRELERİ HAKKINDA
Öte yandan, corona virüsün bir kişiyi enfekte ettikten sonra hücrelere girdiğinde Ace-2 reseptörüne bağlandığı biliniyor. Bu reseptörün birçok değerli rolü bulunuyor. Bunlardan birincisi, bedenin iltihabı artıran bir protein olan anjiyotensin II düzeylerini düzenlemesine yardımcı olmayı içeriyor. Öbür bir deyişle, Ace-2, enflamasyonu frenlemeye yardımcı oluyor.
Ancak, corona virüs Ace-2’ye bağlandığında bu durum gerçekleşmiyor. Hava kirliliğinin anjiyotensin II üzerinde emsal bir denetim salınımına neden olduğu da biliniyor. Grup, bu nedenle Covid ve uzun vadeli hava kirliliğine maruz kalma kombinasyonunun daha şiddetli inflamasyona, daha şiddetli Covid-19’a ve daha fazla ağır bakım ve mekanik ventilasyon muhtaçlığına yol açacağını savundu.
PANDEMİNİN BİTMESİ SIHHAT MESELELERİNİN BİTECEĞİ MANASINA GELMİYOR
Koch kelamlarını şöyle tamamladı: “Hava kirliliğine maruz kalma, kalp krizi, felç, astım ve akciğer kanseri dahil olmak üzere onlarca sıhhat sorununa neden olabilir. Covid-19 pandemisi sona erdikten çok sonra sıhhate ziyan vermeye devam edecektir.
Hava kalitesini güzelleştirmek için yenilenebilir güce, pak ulaşıma ve sürdürülebilir tarıma ivedilikle geçiş gerekiyor. Emisyonları azaltmak yalnızca iklim krizini sınırlamaya yardımcı olmakla kalmayacak, birebir vakitte dünyanın her yerindeki insanların sıhhatini ve hayat kalitesini iyileştirecek” değerlendirmesinde bulundu.