Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, COVID-19’a karşı geliştirilen inaktif ve adenovirüs temelli aşı adaylarının çalışmalarının sürdüğü Ankara Kent Hastanesi Klinik Araştırmalar Merkezi ile Ankara Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsünü ziyaret etti. Varank, yerli aşı çalışmalarına katılan bilim insanları ve gruplarıyla bayramlaştı.
Varank, Ankara Kent Hastanesi Klinik Araştırmalar Merkezi’nde Faz 1 çalışmalarına başlanan Konya Selçuk Üniversitesinden Prof. Dr. Osman Erganiş ve grubunun geliştirdiği yerli inaktif aşı adayına ait bilgi aldı.
“VLP aşısında da Faz 2’ye geçmeyi planlıyoruz”
TÜBİTAK’ın “COVID-19 Türkiye Platformu” çatısı altındaki aşı çalışmalarından biri olan virüs gibisi parçacıklara (VLP) dayalı aşı adayının Faz 1 çalışmasının ikinci doz aşılamalarla tamamlandığını anımsatan Varank, Ankara Kent Hastanesi Klinik Araştırmalar Merkezinde de inaktif aşı adayının klinik çalışmalarının sürdüğünü anlattı.
Varank, kelam konusu merkezde gönüllülerin aşılandığını, tetkik ve takiplerinin yapıldığını tabir etti.
Bakan Varank, aşı geliştirme çalışmalarının en değerli ayaklarından birinin insan denemeleri olduğunu belirterek şu tabirleri kullandı: “Kayseri’de bir grup inaktif aşı çalışmasında Faz 3’e geçmeyi bekliyorlar. VLP aşısında da Faz 2’ye geçmeyi planlıyoruz. Burada da Osman Erganiş Hoca’mızın inaktif aşı adayında inşallah haziranın ortasına kadar Faz 1 çalışmaları biterse, kendi teknolojilerimizle kendi bilim insanlarımızın geliştirdiği ve Türkiye’deki üretim tesislerinde GMP standartlarında ürettiğimiz aşıları test etmiş oluyoruz.”
“İnaktif aşı adayı Vetal’de üretilecek”
Varank, COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında faz basamağına geçilen aşı adaylarının özel kesimde GMP sertifikalı tesislerce üretildiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
“İnaktif aşıyla ilgili Osman Hoca’mız Adıyaman’daki bir özel kesim firmamız Vetal ile çalışıyor. Şayet bu inaktif aşı adayımız Faz 3’ü de tamamlayıp başarılı olursa Vetal’de üretilebilecek. VLP aşımızın da Nobel firmasında pilot üretimleri gerçekleşti. Şayet VLP aşısı da başarılı olursa o da Kocaeli’deki Nobel’de üretilecek. Bu özel kesim firmalarımız aslında bu alanda yatırımları olan güçlü firmalarımız. GMP sertifikalarını da aldıkları için çok kolay bir biçimde yüksek dozlarda bu aşıları üretip insanımıza ulaştırabilecek.”
Firmaların küçük yatırımlarla mevcut aşı üretim kapasitelerini süratlice artırabileceklerini anlatan Varank, Vetal’de 25 milyon, Nobel’de ise 50 milyon doz üretim kapasitesi olduğunu bildirdi.
“Diğer adenovirüslere nazaran daha avantajlı”
Varank daha sonra Ankara Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsüne gerçekleştirdiği ziyarette, Rektör Prof. Dr. Necdet Ünüvar ile Enstitü Müdürü Prof. Dr. Hakan Akbulut’tan COVID-19’a karşı geliştirilen adenovirüs temelli aşı adayına ait bilgi aldı.
Bu aşı adayının Sputnik V ile AstraZeneca aşılarıyla benzeri teknolojide olduğunu belirten Varank, şunları tabir etti: “Adenovirüs temelli aşımızın dünyadaki başka bu teknolojideki aşılardan elbette farklılıkları var. Hocamızın aşısı virüsün 4 proteinini de kapsayacak biçimde tasarlanmış bir aşı. Hasebiyle daha faal olacağını düşünüyoruz.”
Kelam konusu aşı adayının pilot üretiminin GMP kurallarında yerine getirildiğinden kelam eden Varank, “Hocamız Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumuna (TİTCK) başvurusunu yaptı. Önümüzdeki hafta TİTCK’den bu aşının insan denemelerinin başlamasıyla ilgili sonucun çıkmasını bekliyoruz. Şayet sonuç çıkarsa Türkiye’de 2 inaktif, 1 VLP ve 1 adenovirüs temelli aşı adayında insan denemeleri kademesinde olacağız.” dedi.
Türkiye’de farklı aşı teknolojilerinin çalışıldığına dikkati çeken Varank, en pratik ve verimli sonuçları veren aşı adaylarının seri üretime geçmesiyle ilgili Sıhhat Bakanlığının karar vereceğini lisana getirdi.
